Закрыть X
Loading Image...
Начало Список литературы ПАМЯЦЬ БРЭСТ Кнiга 1

Память

ПАМЯЦЬ БРЭСТ Кнiга 1
ГІСТОРЫКА-ДАКУМЕНТАЛЬНЫЯ ХРОНІКІ ГАРАДОЎ I РАЁНАЎ БЕЛАРУСІ

ШМАТТОМНАЕ ВЫДАННЕ СТВАРАЕЦЦА ПАВОДЛЕ РАШЭННЯ ЎРАДА РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ

ПАМЯЦЬ БРЭСТ Кнiга 1

УДК 947.6
ББК 63.3 (4 Беин)
П 15

РЭДАКЦЫЙНАЯ КАЛЕГІЯ:

Р. Р. БЫСЮК, Г. К. КІСЯЛЁЎ, А. П. КОНДАК, М. М. КУІШ, А. Л. ПЕТРАШКЕВІЧ

ГАРАДСКАЯ КАМІСІЯ ПА СТВАРЭННІ ГІСТОРЫКА-ДАКУМЕНТАЛЬНАЙ ХРОНІКІ:

Р. Р. БЫСЮК (старшыня камісіі), М. М. КУIШ (намеснік старшыні), Ю. К. АДЖЫМАМЕДАЎ, М. I. БАСАЛАЙ, А. В. БАШЧУК, Л. I. ЕРМАКОВІЧ, С. В. ІГНАЦЕНКА, В. ДЗ. КАРПУК, М. П. КЛІМЕЦ, А. П. КОНДАК, В. П. ЛАСКОВІЧ, Л. А. НЯКРАСАЎ, Т. М. НОВІКАВА, В. П. РАССІХІН, А. У. ХАРЫЧКОВА, Г. В. ЦЕРАБУНЬ, У. С. ШПАРЛО, П. I. ЯЦКЕВІЧ

АРГАНІЗАЦЫЙНА-МЕТАДЫЧНЫ ЦЭНТР ПА ВЫДАННІ ГІСТОРЫКА-ДАКУМЕНТАЛЬНЫХ ХРОНІК ПАМЯЦІ ДЗЯРЖКАМІТЭТА РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ ПА ДРУКУ:

А.Л. ПЕТРАШКЕВІЧ (кіраўнік), М. 3. БАШЛАКОЎ, У. I. ЛЕМЯШОНАК, Р. А. ЧАРНАГЛАЗАВА

Укладальнік А. П. КОНДАК

Мастак Э.Э. ЖАКЕВІЧ

Распрацоўка мастацка-тэхнічнага афармлення серыі В.А. РАГАЛЕВІЧА

ISBN 985-6302-05-6 © БЕЛТА, 2001

ПАМЯЦЬ БРЭСТ Кнiга 1

ПРАДСТАЎНІКІ ГРАМАДСКАСЦІ, ЯКІЯ ПРЫМАЛІ АКТЫЎНЫ ЎДЗЕЛ У ПОШУКУ, ЗБОРЫ I ПАДРЫХТОЎЦЫ МАТЭРЫЯЛАЎ ДЛЯ КНІГІ “ПАМЯЦЬ”:
У. А. Абрамаў, Н. С. Аксенцюк, I. I. Аліферук, В. П. Анціпава, В. I. Бай, А. В. Башчук, Л. А. Бібік, Г. У. Бяссонаў, Н. П. Галімава, М. Т. Галушка, П. I. Гарбуль, Т. А. Гарчанюк, A. А. Загорнаў, Г. М. Зварыч, У. В. Здановіч, Л. А. Зорына, В. Р. Іванцова, П. I Корнеў, B. Р. Купцова, М. I. Керымава, В. П. Ласковіч, I. Б. Лаўроўская, В. Г. Ліневіч, Дз. М. Лук'янчук, П. Ф. Лысенка, 3. Г. Малышава, У. I. Нікіценкаў, А. А. Паганяева, П. Н. Панасюк, П. С. Рамановіч, А. Ф. Сабалеўская, В. П. Самовіч, С. С. Самойленка, У. С. Спірын, Е. Срока, А. Сувораў, В. I. Фядосік, А. У. Харычкова, Л. Б. Храмых, Г. Ярацэвiч, Дз. Л. Яцкевіч.

Фота, фотарэпрадукцыі, мастацкаярэтуш: I. I. Долькінай, С. I. Сасоннай, Г. П. Страхава (у т. л. каляровыя слайды), М. X. Яжэлава. Выкарыстаны фотаздымкі з фондаўмемарыяльнага комплексу «Брэсцкая крэпасць-герой», абласнога краязнаўчага музея, з абістых архіваў.

ПАМЯЦЬ БРЭСТ Кнiга 1

Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Брэста. У 2 кн. Кн. 1.- Мн.: БЕЛТА, 1997. - 576 с.
П15 ISBN 985-6302-05-6.

Першая кніга хронікі ахоплівае перыяд гісторыі горада ад старажытных часоў да 1941 г., уключаючы матэрыялы пра пачатак Вялікай Айчыннай вайны і гераічную абарону Брэсцкай крэпасці. Яна таксама змяшчае спісы загінуўшых і прапаўшых без вестак савецкіх воінаў — абаронцаў Брэста, Брэсцкай крэпасці і 62-га Брэсцкага ўмацаванага раёна.

Кніга будзе карыснай для ўсіх, хто цікавіцца гісторыяй нашага краю.
ББК 63.3 (4 Беи)

ПАМЯЦЬ БРЭСТ Кнiга 1

Навукова-папулярнае выданне
ПАМЯЦЬ
Гісторыка-дакументальная хроніка Брэста
У 2 кнігах. Кніга 1

Адказны за выданне
Г. К. Кісялёў
Рэдактары:
М.З. Башлакоў,
Н. А. Дзянісава,
Л. М. Драбовіч,
У.І. Лемяшонак,
3. I. Малейка
Мастацкі рэдактар
А. В. Лапін
Тэхнічны рэдактар
А. В. Кажухар
Карэктары:
Л.І. Кароткіх,
Л.І. Рудніцкая
Падрыхтоўка арыгінал-макета:
А. В. Маісеенка,
М. Э. Малярэвіч
Камп’ютэрны набор:
А. В. Дарчук,
С.А. Долгая,
З.У. Марцінчык

Выданне падрыхтавана камп’ютэрна-выдавецкім цэнтрам БЕЛТА.
Падпісана да друку з арыгінал-макета 27.10.97.
Фармат 70x100 1/16. Папера афсетная.
Гарнітура Кудрашоўская энцыклапедычная.
Друк афсетны. Ум. друк. арк. 46,4. Ум. фарб.-адб. 52,9.
Ул.-выд. арк. 53,6. Тыраж 7000 экз. Заказ 3096.
Беларускае тэлеграфнае агенцтва.
Ліцэнзія ЛВ №228 ад 23.12.92. Рэспубліка Беларусь. 220600, Мінск, вул. Кірава, 26.
Мінская фабрыка каляровага друку.
220024, Мінск, вул.Каржанеўскага, 20.

ПАМЯЦЬ

БРЭСТ

У 2 кнiгах

Кнiга 1

Мiнск
БЕЛТА
1997

 



ПАМЯЦЬ БРЭСТ Кнiга 1 - содержание 569 стр.

ПАМЯЦЬ БРЭСТ Кнiга 1 - содержание 570 стр.

ПАМЯЦЬ БРЭСТ Кнiга 1 - содержание 571 стр.


ПАМЯЦЬ БРЭСТ Кнiга 1 - содержание 572 стр.

ПАМЯЦЬ БРЭСТ Кнiга 1 - содержание 573 стр.

ЗМЕСТ

ДА ЧЫТАЧА 17
АД ЧАСОЎ ПЕРШАБЫТНЫХ - 1917
БЕРАСЦЕЙСКІЯ ЗЕМЛІ Ў СТАРАЖЫТНАСЦІ 19
  Брэсцкі бескурганны могільнік 21
СТАРАЖЫТНАЕ БЯРЭСЦЕ 24
  Палітычная гісторыя 24
  Аб паходжанні назвы горада Бярэсце 34
  Гарадзішча старажытнага Бярэсця 34
БЯРЭСЦЕ Ў СКЛАДЗЕ ВЯЛІКАГА КНЯСТВА ЛІТОЎСКАГА 47
  Далучэнне Берасцейскай зямлі да Вялікага княства Літоўскага 47
  Супраць тэўтонскага «націску на ўсход» 48
 

Атрыманне права на самакіраванне. Сацыяльна-эканамічнае становішча горада

51
  Развіццё рамёстваў і гандлю 52
  Горад і Берасцейскі замак 55
  Насельніцтва горада. Павіннасці жыхароў у 16 ст. 56
  Рэфармацыйны рух. Кнігадрукаванне ў Бярэсці. Пячатка і герб 59
БЯРЭСЦЕ Ў СКЛАДЗЕ РЭЧЫ ПАСПАЛІТАЙ 62
  Магдэбургскае права 73
  Берасцейскія брацтвы 75
  Брэсцкая унія 1596 г. 76
 

Брэсцкі манетны двор і грашовае абарачэнне на беларускіх землях у другой палове 17 стагоддзя

78
  3 архіўных крыніц 79
  Лёсам звязаны з Брэстам 82
 
 
Лаўрэнцій Зізаній
82
 
 
Стафан Зізаній
83
 
 
Казімір Лышчынскі
84
 
 
Іпацій Пацей
85
 
 
Афанасій Філіповіч
86
У СКЛАДЗЕ РАСІЙСКАЙ ІМПЕРЫІ 87
 

Сацыяльна-эканамічнае і культурнае развіццё Брэста ў першай палавіне 19 ст.

89
  Брэст у гады вайны 1812 г. 98
  Брэстаўчане і паўстанне 1831 г. 101
  Падзеі паўстання 1863—1864 гг. на тэрыторыі Брэстчыны 104
  Брэст — буйны чыгуначны вузел на захадзе Расійскай імперыі 110
  Сацыяльна-эканамічнае і культурнае развіццё Брэста ў 2-й палавіне 19 ст. 113
  Рэвалюцыйны і рабочы рух у Брэсце 121
  3 архіўных крыніц 125
  Брэст-Літоўск у апісаннях П. М. Шпілеўскага 126
  Брэсцкая мытня ў 1-й палавіне 19 ст 127
  3 гісторыі цэнзурнай практыкі ў Брэсце 132
  Архітэктура Брэста 135
 
 
Па старонках энцыклапедыі
146
  Крэпасць Брэст-Літоўск у 18—19 ст. 148
  Брэсцкі вакзал 151
  Дакументы сведчаць 155
  Прамысловыя прадпрыемствы дарэвалюцыйнага Брэста 158
  Лёсам звязаны з Брэстам 161
 
 
Вікенцій Васільевіч Макушаў
161
 
 
Юльян Урсын Нямцэвіч
162
 
 
Олекса Старажэнка
163
 
 
Рамульд Траўгут
163
  Іх шляхі пралягалі праз Брэст 164
 
 
Эліза Ажэшка
164
 
 
Дзмітрый Мікітавіч Бегічаў
164
 
 
Пётр Андрэевіч Вяземскі
165
 
 
Фёдар Мікалаевіч Глінка
165
 
 
Аляксандр Сяргеевіч Грыбаедаў
166
 
 
Міхаіл Карповіч
166
 
 
Павел Аляксандравіч Каценін
167
 
 
Юзаф Ігнацы Крашэўскі
167
 
 
Фёдар Міхайлавіч Рашэтнікаў
167
 
 
Кандрат Фёдаравіч Рылееў
168
 
 
Аляксей Канстанцінавіч Талстой
168
 
 
Пётр Якаўлевіч Чаадаеў
169
 
 
Павел Міхайлавіч Шпілеўскі
169
САЦЫЯЛЬНА-ЭКАНАМІЧНАЕ РАЗВІЦЦЁ БРЭСТА Ў ПАЧАТКУ 20 СТ. 170
  Рэвалюцыйны рух 174
  3 гісторыі горада 178
  Па старонках энцыклапедыі 178
  3 календара-даведніка «Брэст» за 1913 г. 180
  Брэст-Літоўская крэпасць напярэдадні першай сусветнай вайны 216
  Брэст у першую сусветную вайну 219
1917-1941
НА КРУТЫХ ПАВАРОТАХ ГІСТОРЫІ 221
БРЭСТ У СКЛАДЗЕ ПОЛЬШЫ (1921—1939) 228
  Брэст — цэнтр Палескага ваяводства 228
  Тэрыторыя, насельніцтва 229
  Эканамічнае развіццё 230
  Адукацыя 231
  Культурнае жыццё 232
  Кіраўніцтва горада. Падаткаабкладанне 234
  Гандаль 234
  Становішча грамадзян 235
  Легальныя грамадскія арганізацыі ў Брэсце 236
  Брэсцкая руская гімназія 238
 

Культурнае жыццё яўрэйскага насельніцтва г. Брэста ў міжваенны перыяд

240
  Праблемы добраўпарадкавання г. Брэста ў міжваенны перыяд 241
  Урачэбная дзейнасць на Брэстчыне ў 1921—1939 гадах 243
  За сацыяльнае і нацыянальнае вызваленне 244
 
 
Партызанская барацьба
244
 
 
Брэсцкі акругком КПЗБ і прафсаюзны рух у Брэсце
245
 
 
Брэсцкі акруговы і гарадскі камітэты камсамола (КСМЗБ)
247
 
 
Барацьба не сціхала
248
  Дакументы сведчаць 251
  Рэвалюцыянеры Брэстчыны 253
 
 
Сямён Андрэевіч Дубовік
253
 
 
Іосіф Іосіфавіч Воран-Куркоўскі
254
 
 
Станіслаў Касінскі
255
 
 
Рыгор Мікалаевіч Кузаўка
255
 
 
Соф’я Сяргееўна Панкова
255
 
 
Захар Філімонавіч Паплаўскі
256
 
 
Дар’я Мікітаўна Чарнак
257
 
 
Вера Харужая
258
 
 
Уладзімір Савельевіч Шандрук
259
  Слова клікала да барацьбы 259
  3 гісторыі брэсцкай турмы 261
  Гарнізон Войска Польскага ў Брэсце 263
  Абарона Брэста ў верасні 1939 года 271
 
 

Загінуўшыя польскія салдаты — абаронцы Брэсцкай крэпасці ў верасні 1939 г.

276
 
 
Дакументы сведчаць
276
БРЭСТ У 1939—1941 ГАДАХ 278
  У верасні 1939-га 278
  Часовае ўпраўленне 285
 
 
3 архіўных крыніц
286
  Грамадскія арганізацыі 292
 
 
3 архіўных крыніц
293
  Насельніцтва горада 295
 
 
3 архіўных крыніц
296
  Выбары 298
 
 
3 архіўных крыніц
299
  Добраўпарадкаванне і забудова горада 301
 
 
3 архіўных крыніц
303
  Транспарт 306
 
 
3 архіўных крыніц
307
  Прамысловасць 310
  Гандаль 315
 
 
3 архіўных крыніц
315
  Культурнае жыццё і спорт 317
 
 
3 архіўных крыніц
319
  Ахова здароўя 319
 
 
3 архіўных крыніц
320
  Народная асвета 321
 
 
3 архіўных крыніц
323
1941-1945
ІШЛА ВАЙНА НАРОДНАЯ 325
  Абстаноўка ў Брэсце напярэдадні і ў першыя дні вайны 325
  Сражались доты укрепрайона 333
  Абарона Брэсцкай крэпасці 358
  Абарона вакзала 375
 
 
Удзельнікі абароны вакзала, якія загінулі 22—24 чэрвеня 1941 г.
384
  Абарона аблваенкамата 384
  Паўночны гарадок 389
  131-ы артылерыйскі полк 390
  Так змагаліся танкісты 391
  Дакументы сведчаць 393
 
 
3 данясення камандавання 28-га стралковага корпуса камандуючаму 4-й арміі генерал-маёру А. А. Карабкову
393
 
 
3 трафейных нямецкіх дакументаў аб баявых дзеяннях у Брэсце
395
  3 кнігі П. Карэла «Вайна Гітлера супраць Расіі» 401
  3 успамінаў нямецкага пастара 405
  «Год тому назад в Бресте» 412
  «Знамя» 415
  Рожденне легенды 416
  Открытое письмо героям Брестской крепости 423
  Руководители обороны 424
  3 успамінаў абаронцаў крэпасці 427
 
 
Сила советского характера
427
 
 
Наши командиры
429
 
 
Самоотверженность
431
 
 
Суровое испытание
432
 
 
В крепость пришла война
436
 
 
Люди несгибаемой воли
438
 
 
Кровавый рассвет
442
 
 
Под знаменем Ленина
444
 
 
Боевое крещение
448
 
 
Не выпуская из рук оружия
449
 
 
Верность знамени
452
 
 
На переднем крае
454
 
 
Не померкнет слава боевая
456
 
 
Их подвигов не перечислить
459
 
 
За кровь и муки
462
 
 
Мы продолжали сражаться;
463
 
 
Воля к борьбе
466
 
 
Презирая смерть
469
 
 
Вместе со взрослыми
472
 
 
Дни и ночи
474
 
 
Сила народная
478
 
 
Защищая вновь обретённую Родину
479
  Во имя жизни 480
  Слово о дорогих сердцу людях 482
  Пограничники 484
  Они защищали Родину 486
  Хочу мира детям! 490
  Два выстрела 493
  Отважный оружейник 495
  Трагічны лёс сем’яў абаронцаў крэпасці 497
 
 

Сем’і камначсаставу Брэсцкага гарнізона 1941 г., расстраляныя ў гады акупацыі на тэрыторыі Брэсцкай вобласці

503
  3 пісьмаў абаронцаў крэпасці 505
 

Загінуўшыя абаронцы Брэсцкай крэпасці і члены іх сем’яў, прозвішчы якіх увекавечаны на плітах мемарыяльнага комплексу «Брэсцкая крэпасць-герой»

510
  Абаронцы крэпасці, якія загінулі ў палоне 546
  Абаронцы крэпасці, якія загінулі на франтах Вялікай Айчыннай вайны 548
  Абаронцы крэпасці, якія прапалі без вестак у час Вялікай Айчыннай вайны 549
  Воіны Брэсцкага гарнізона, якія загінулі пры абароне г. Брэста ў 1941 г. 552
 

Воіны Брэсцкага гарнізона 1941 г., якія загінулі на розных франтах, у палоне, прапалі без вестак у гады Вялікай Айчыннай вайны

554
 

Воіны 62-га Брэсцкага ўмацаванага раёна і будаўнічых участкаў 74-га ўпраўлення начальніка будаўніцтва, якія загінулі і прапалі без вестак

559
Яндекс.Метрика